De metaalindustrie is sterk verweven met wereldwijde toeleveringsketens, waarin grondstoffen vaak afkomstig zijn uit landen met verhoogde risico’s op mensenrechtenschendingen, milieuschade en corruptie. In deze vaak ondoorzichtige ketens is het voor bedrijven van cruciaal belang om inzicht te krijgen in de herkomst van de grondstoffen die gebruikt worden voor de fabricage van producten en de omstandigheden waaronder die worden gewonnen en verwerkt. Hier komt due diligence (gepaste zorgvuldigheid) om de hoek kijken. Due diligene is het systematisch identificeren, voorkomen, verminderen en verantwoorden van risico’s in de keten.

Meer dan risicovermijding
Hoewel due diligence vaak wordt geassocieerd met het beperken van reputatieschade en compliance risico’s, gaat het in de kern om (internationaal) maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO). Door ketenrisico’s serieus te nemen en proactief aan te pakken, laten bedrijven zien dat ze hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Dit wordt niet alleen gewaardeerd door overheden en maatschappelijke organisaties, maar ook steeds vaker door klanten, investeerders en de publieke opinie.

Kansen voor bedrijven
Hoewel bedrijven het doen van due diligence vaak zien als een kostenpost, zou het beter gezien kunnen worden als een investering in de toekomst van het bedrijf. Het biedt namelijk een aantal concrete voordelen waar het bedrijf op de (middel)lange termijn de vruchten van kan plukken:

  • Toegang tot markten: Klanten en afnemers stellen steeds vaker eisen aan de transparantie en duurzaamheid van hun toeleveranciers. Door het uitvoeren van due diligence, kunnen bedrijven zich onderscheiden en aantrekkelijker worden voor nieuwe partners.
  •  Voorbereiding op wetgeving: Nieuwe wet- en regelgeving, zoals de Europese Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), gaat due diligence verplicht stellen. Bedrijven die daar nu al op anticiperen, zijn straks beter voorbereid en behouden hun concurrentiepositie.
  • Relaties in de keten: Door het gesprek aan te gaan met leveranciers, op zoek te gaan naar verbeteringen en samen te werken aan oplossingen, kunnen langdurige en stabiele relaties ontstaan.
  • Innovatie en efficiëntie: Het analyseren van de keten kan leiden tot nieuwe inzichten in productieprocessen, alternatieve grondstoffen of duurzamere logistieke oplossingen. Die kunnen niet alleen beter zijn voor mens en milieu, maar zouden ook kostenbesparend kunnen werken.
  • Verbeterde reputatie: Bedrijven die transparant zijn over hun keten en laten zien dat ze actief verbeteringen nastreven, bouwen vertrouwen op bij klanten, medewerkers en investeerders.

Van verantwoordelijkheid naar strategie
In het licht van de kansen die het biedt voor bedrijven, zou je due niet alleen kunnen zien als een verplichting, maar ook een strategisch instrument om je bedrijf te bestendigen voor de toekomst. Het helpt bedrijven om risico’s om te buigen naar kansen en om maatschappelijke en ecologische waarden te integreren in de kern van hun bedrijfsvoering.

In de metaalsector, die zeer sterk afhankelijk is van mondiale grondstoffenstromen, is het nemen van verantwoordelijkheid een noodzaak. Neem daarbij de geopolitieke spanningen die de markt nog verder onder druk zetten en je zult begrijpen dat bedrijven die actief de verantwoordelijkheid pakken, het verschil zullen gaan maken.